- Advertisment -
Ad imageAd image

٢٨ی گەلاوێژ “بەرگری ڕەوا”ی خەڵکی کوردستان لە یاسای نێونەتەوەییدا

هێرش، حاشا کردنی مافە و بەرگری، حاشا کردنی ئەو حاشاکارییە و هەر بۆیەش سەلمێنەریمافە. هێگڵ لە ماوەی ٤٠ ساڵی رابردوو، دەربارەی هۆکارەکان، رەهەند و کاریگەرییەکانی هێرشی رژیمیکۆماری ئیسلامی ئێران بۆ سەر کوردستانی رۆژهەڵات زۆر وتراوە و زۆریشی لە سەر نووسراوە. رەنگە رەهەندێک کە کەمترین باسی لەبارەوە کرابێت، لێکدانەوە و شرۆڤەکردنی ئەم پرسە لەرەهەندی یاسای نێونەتەوەییەوە بێت. ئەگەرچی بۆ بەراوردکردن و لێکدانەوەی هێرشی ٢٨یگەلاوێژ بۆ سەر کوردستان و بەرگری خەڵکی کوردستان دژی ئەو هێرش و داگیرکارییانەسەرچاوە و دەقی پڕ بە پێستی نێونەتەوەیی بوونی نییە، بەڵام لە جاڕنامەی رێکخراوی نەتەوەیەکگرتووەکان چەند خاڵێک لەوبارەیەوە هەن کە دەکرێت ببنە بنەما و پێوەرێک بۆ لێکدانەوەئەو ڕووداوە. ئاشکرایە و بەڵگە و دیکۆمێنتی باوەڕ پێکراو لەبەر دەست دان کە باس لە "دەست درێژی"،"هێرشێکی ناڕەوا" و "داگیرکارییەک" دەکەن،  بۆ سەر کوردستانی رۆژهەڵات، بە فەرمانیخومەینی و بەم جۆرە ٤٠ ساڵ لەمەوبەر "فەتوای جەهاد" دژی کوردی رۆژهەڵات درا.  لە بەرامبەر ئەو دەستدرێژی، هێرشە ناڕەوا و داگیرکارییە، خەڵکی کوردستان دژی وەستانەوە وبە بڕوای چالاکانی سیاسی کورد ئەو بەرەنگارییەی خەڵکی کوردستان تاکوو ئێستا بەردوامە. دەربارەی ٢٨ی گەلاوێژ دوو چەمک جێی ئاماژەن: "هێرش" و "بەرگری". هەر هەوڵێکیداپڵۆسێنەرانە بۆ سەر ئەویتر ‌"هێرش" و وەستانەوە لە بەرامبەر ئەو هەوڵە داپڵۆسێنەرانەیە،"بەرگری"یە. بەرگری بێ مانا دەبێت ئەگەر هێرشێک لە ئارادا نەبێت. زۆر بە کورتی بەرگری و بەرگری ڕەوا نەک تەنیا مافی سرووشتی مرۆڤە، بەڵکوو پێویستیبەردەوامی ژیانی هەر گیان لەبەرێکە. هەر بۆیەش لە دێر زەمانەوە شەڕەکانیان بە دوو گرووپدابەش دەکرد: شەڕە ڕەواکان و شەڕە ناڕەواکان. سیسروس رۆمی (۱۰۶ - ۴۳ زاینیی)  یەکەمکەسە کە تیۆری شەڕی ڕەوای هێنایە گۆڕێ و تا رادەیەک توانی دەست بردنی بێ مەرج ورەهای بۆ شەڕ و زۆرداری بەرتەسک بکاتەوە.  لە سەردەمی هاوچەرخدا، گرینگترین بەڵگەنامەی نێونەتەوەیی کە تێیدا بەرگری ڕەوای وەکمافی سرووشتی ناسیوە، جاڕنامەی گەردوونی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکانە و بە تایبەتیماددەی ٥١ ئەو جاڕنامەیە. بە پێی ئەو ماددەیە لە ئەگەری هێرشی چەکدارانە و سەربازی بۆ سەرئەندامێکی ئەو رێکخراوەیە، تا ئەو کاتەی کە ئەنجوومەنی ئاسایش هەنگاو و هەوڵی پێویستبۆ سەقامگیری و پاراستنی ئەمنییەت و ئاسایش دەدا، مافی بەرگری تاق و کۆ بۆ ئەو وڵاتەیکە هێرشی کراوەتە سەر بە ڕەسمی ناسراوە. ماددەی ٥١_ لە ئەگەری هێرشی سەربازی دژی یەکێک لە ئەندامانی رێکخراوی نەتەوەیەکگرتووەکان، تا ئەو کاتەی کە ئەنجوومەنی ئاسایش (رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان) هەنگاوی پێویست بۆ سەقامگیرکردنی ئاشتی و ئەمنییەتی نێونەتەوەیی دەنێ، هیچ کام لەخاڵەکانی جاڕنامەی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان مافی سرووشتی بەرگری ڕەوای تاک یان بەکۆمەڵی ئەندامان پێشێل ناکات. ئەندامان دەبێت بە زووترین کات هەوڵەکانی خۆیان بۆئەنجامی ئەو بەرگرییە بە ئاگاداری ئەنجوومەنی ئاسایش رابگەیەنن. ئەم هەوڵانە بە هیچشێوەیەک لە ئەستۆ و بەربرسایەتییەک نییە کە ئەنجوومەنی ئاسایش بە پێی ئەم جاڕنامەیەهەیەتی بۆ پارێزگاری و سەقامگیر کردنی ئاشتی و ئەمنییەتی نێونەتەوەیی لە هەر کاتدا کە بەپێویستی بزانێت کە رێوشوێنی پێویست بگرێتە بەر. جێی ئاماژەیە کە لە ماددەی ٥١دا ئاماژە بەوە دەکاتی کە پشت بە ستن و جوڵاندنی هێزیسەربازی تەنیا لە کاتی هێرشی سەربازی دا رێگە پێدراوە. بە تایبەتی هەرچەشنە هێرشێکیداگیرکەرانە لە رێگەی هەڕەشە و یان کەڵک وەرگرتن لە هێزی سەربازی بەدەر لە چوارچێوەیفەسڵی حەوتەمی جاڕنامەی رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکانی بە پێی خاڵە ئاماژە پێکراوەکانیجاڕنامەکە نایاساییە. ئەگەرچی شی کردنەوە و لێکدانەوەی ئەم ماددە یاساییە لە پسپۆڕی شارەزایان و مافپەروەرانییاسای نێودەوڵەتییە، بەڵام ئەم چەند خاڵە دەربارەی مەرجەکانی بەرگری ڕەوا جێی ئاماژەن کەدەکرێت وەک بنەمایەک بۆ هەڵسەنگاندی بەرگری خەڵکی کوردستان دژی هێرشی کۆماریئیسلامی ئێران بە بەرگری "ڕەوا"ی جێی پشتگیری و پشتیوانی کۆمەڵگای نێونەتەوەیی کەڵکیلێوەربگیردرێ کە بریتین لە:

ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی پاش “داعش”

بە دوای ئەو ئۆپێراسیۆنە سەربازییەی بەرەی هاوپەیمانی دژی داعش بۆ ئازادکردنی ناوچە

وتووێژی “نیوزنەیشن” تیڤی لە واشنگتۆن لەگەڵ بەرێز عەبدوڵڵا موهتەدی سکرتێری گشتیی کۆمەڵە

نیوزنەیشن: میوانی ئەمجارەی ئێمە، کە خۆشحاڵین بە بینینی لێرە و گوێگرتن و

Komalamedia Komalamedia
- Advertisement -
Ad imageAd image