“شمارش معکوس برای جمهوری اسلامی ایران آغاز شده است”
عبدالله مهتدی، ۷۶ ساله، از چهره‌های برجسته اپوزیسیون ایران و دبیرکل حزب کومله کردستان ایران است. این جنبش که ریشه‌ای چپ‌گرا دارد، نیروهای مسلح خود را در منطقه کردستان عراق، در همسایگی ایران، مستقر کرده است.
در شرایطی که تنش‌ها میان واشنگتن، اسرائیل و تهران افزایش یافته و جمهوری اسلامی همچنان با موج گسترده‌ای از اعتراضات مردمی روبه‌رو است، او در گفت‌وگویی اختصاصی با خبرنگار ما، امانوئل رضوی، شرکت کرده است. در این مصاحبه، مهتدی به بررسی وضعیت ایران پرداخته و نسبت به خطر دستیابی ملایان به بمب اتمی به غرب هشدار می‌دهد.
امانوئل رضوی: وضعیت جنبش اعتراضی در ایران چگونه است؟
عبدالله مهتدی: از ده سال گذشته، ایران صحنه‌ی جنبش‌های اعتراضی گسترده‌ای بوده است که هر دو یا سه سال یکبار رخ می‌دهند و سراسر کشور را فرا می‌گیرند. سال‌های ۲۰۱۷، ۲۰۱۹ و ۲۰۲۲ نمونه‌های برجسته‌ای از این اعتراضات هستند. آخرین مورد، جنبش «زن، زندگی، آزادی» است که شهرتی جهانی پیدا کرد. این جنبش که از کردستان آغاز و به سراسر ایران گسترش یافت، ماه‌ها ادامه داشت و به بزرگ‌ترین و جدی‌ترین چالش در تاریخ این رژیم تبدیل شد.
اگرچه این جنبش به‌شدت سرکوب شد، اما ایران از آن زمان به بعد به یک انبار باروت تبدیل شده که ممکن است هر لحظه منفجر شود. اخیراً دانشجویان دانشگاه تهران برای اعتراض به قتل یکی از همکلاسی‌هایشان در تهران دست به تظاهرات زدند. همه در ایران در انتظار یک تغییر اساسی هستند. روزهای این رژیم به شمارش افتاده است!
رژیم آخوندی چگونه همچنان توانسته است قدرت خود را حفظ کند ؟
جنبش سبز در سال ۲۰۰۹ ضربه‌ی شدیدی به مشروعیت جمهوری اسلامی وارد کرد و به همه نشان داد که رژیم خامنه‌ای تمام راه‌های قانونی تغییر را بسته و حتی کوچک‌ترین اصلاحات داخلی را نیز تحمل نمی‌کند. این امرمنجر به فروپاشی گفتمان موسوم به «اصلاح‌طلبی» و ظهور گفتمان واقعی «تغییر رژیم» در جامعه شد. از آن زمان، جمهوری اسلامی نه به‌واسطه‌ی ایجاد تعادل میان زور و رضایت عمومی، بلکه صرفاً از طریق سرکوب و خشونت دوام آورده است.
اجازه دهید اضافه کنم که سیاست‌های مماشات غرب، تا حد زیادی به بقای این رژیم تروریستی و جنایتکار کمک کرده است. دیر زمانیست که دولت‌های غربی چشمان خود را بر جنایات داخلی و حتی ترورهای متعدد در خارج از کشور، ازجمله در خاک اروپا، بسته‌اند. امروز، نقش مضر و بی‌ثبات کننده‌ی ایران در خاورمیانه، تروریسم جهانی و جنگ اوکراین، به‌وضوح نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی نه‌تنها تهدیدی جدی برای مردم ایران، بلکه برای اروپا و تمامی ملت‌های آزاد جهان است.
آیا جمهوری اسلامی قادر به دستیابی به بمب اتمی است؟ اگر بله، در چه بازه زمانی؟ آیا از آن علیه اسرائیل استفاده خواهد کرد؟
جمهوری اسلامی سال‌هاست بطور مداوم در تلاش برای کسب مهارت‌های علمی و فنی لازم، به دنبال دستیابی به تسلیحات هسته‌ای است. این‌که چه زمانی به مرحله‌ی نهایی مونتاژ یک بمب اتمی برسد، به تصمیمات خامنه‌ای و سپاه پاسداران بستگی دارد. ایران بیش از هر چیز به‌دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای برای مقاصد بازدارندگی است، تا بتواند پروژه‌ی بزرگ‌تر خود را برای ایجاد یک امپراتوری شیعی و نابودی اسرائیل، بدون نگرانی از مداخله‌ی خارجی، پیش ببرد. این سیاست به‌شدت بی‌ثبات‌کننده است، دیر یا زود به یک جنگ گسترده منجر خواهد شد که در آن، استفاده از تسلیحات هسته‌ای ممکن است به یک گزینه‌ی واقعی تبدیل شود.
در صورت سقوط رژیم چه نقشی در ایران ایفا خواهید کرد؟ آیا با گروه‌های دیگر، مانند رضا پهلوی، همکاری خواهید کرد؟
ما کردها از همان ابتدای تأسیس جمهوری اسلامی، این رژیم را نپذیرفتیم و برای دهه‌ها به‌تنهایی با آن مبارزه کرده‌ایم. با این حال، همواره بر این باور بوده‌ایم که سرنگونی جمهوری اسلامی تنها از طریق همکاری تمامی مردم ایران امکان‌پذیر است. کردها نه‌تنها نیرویی اساسی در سرنگونی رژیم و گذار از دوران انتقالی هستند، بلکه عنصری ضروری در ساختن یک ایران دموکراتیک نیز به‌شمار می‌روند.
سال‌هاست که برای متحد کردن نیروهای اپوزیسیون علیه رژیم تلاش می‌کنم و با طیف گسترده‌ای از گروه‌های مخالف در ارتباط نزدیک هستم. جنبش «زن، زندگی، آزادی» همبستگی بی‌سابقه‌ای میان تمام ایرانیان و گروه‌های اپوزیسیون ایجاد کرد. این جنبش زمینه را برای تشکیل یک ائتلاف امیدوارکننده فراهم ساخت، که آقای پهلوی نیز در آن شرکت داشت، اما بعداً از آن کناره‌گیری کرد و تصمیم گرفت که گروهی از سلطنت‌طلبان افراطی را رهبری کند.
مطالبات شما برای کردستان ایران در سال ۲۰۲۵ چیست؟ آیا خواستار یک استان خودمختار هستید یا کردستانی مستقل؟
کردها با جمعیتی بیش از ده میلیون نفر سومین گروه قومی بزرگ در ایران هستند. اما تأثیر سیاسی آنها در جامعه‌ی ایران فراتر از تعدادشان است. کردها ثابت کرده‌اند که می‌توانند پیشگام جنبش‌های دموکراتیک باشند، و به‌عنوان سنگری برای دفاع از دموکراسی و سکولاریسم عمل کنند. ما خواستار به رسمیت شناختن و حمایت کامل از حقوق کردها در قانون اساسی آینده ایران هستیم.
روابط شما با دولت ترامپ و ایالات متحده چگونه است؟
ما از تصمیم رئیس‌جمهور ترامپ برای اتخاذ سیاستی سخت‌گیرانه‌تر در قبال جمهوری اسلامی استقبال کردیم. یکی از عناصر کلیدی این سیاست، حمایت از مبارزه‌ی مردم ایران برای آزادی و دموکراسی است که در این میان، حمایت از کردها نیز نقش ویژه‌ای دارد. این همان انتظاری است که از ایالات متحده و اروپا داریم. ما به‌عنوان کردها، به دنبال همکاری و روابط حسنه با غرب هستیم.
آیا فکر می‌کنید اسرائیل به ایران حمله هوایی خواهد کرد، یا ترامپ جلوی آن را خواهد گرفت؟
همه چیز به اقدامات رژیم ایران بستگی دارد. اگر جمهوری اسلامی از جاه‌طلبی‌های هسته‌ای خطرناک و غیر موجه خود دست نکشد، بدون شک شاهد اقدامات قاطع‌تری از سوی اسرائیل و احتمالاً ایالات متحده خواهیم بود.
رابطه کومه له ایران با کردهای سوریه چگونه است؟ آینده آنها چیست؟ آیا هنوز امکان ایجاد یک دولت کردی وجود دارد؟
ما احساس همبستگی عمیقی با کردهای سوریه داریم. تحت حاکمیت رژیم اسد، کردهای سوریه با تبعیض‌های شدید مواجه بودند و از حقوق اساسی خود محروم بودند. ما امیدواریم که در سوریه‌ی آینده، کردها سرانجام به حقوق و جایگاهی که شایسته‌ی آن هستند، دست یابند. حمایت فرانسه و جامعه بین‌المللی از کردهای سوریه برای ما مایه دلگرمی و امیدواری است. اما تردید دارم که ایجاد یک دولت مستقل ممکن باشد، و حتی این چیزی نیست که کردهای سوریه مطالبه کنند. کافی است به سخنان مظلوم عبدی (فرمانده نظامی نیروهای دموکراتیک سوریه) گوش دهیم تا این موضوع را درک کنیم.
